Τώρα, βγαίνουν τα μαχαίρια για Κοσέρ
Προτού προλάβει να μπει στα συρτάρια, η επίμαχη τροποποίηση για ιδιαίτερες μεθόδους σφαγής λατρευτικού τύπου, τέθηκε εκ νέου στο τραπέζι. «Σφάξαμε Κοσέρ και το 2010 και το 2013», ισχυρίζονται επιχειρηματίες, με το μάτι στραμμένο στις αγορές της Μέσης Ανατολής. Παρά την απόσυρση, το ζήτημα δεν θεωρείται λήξαν.
Γράφει: Νάταλι Μιχαηλίδου
Μονόδρομος οι εξαγωγές κρεάτος στο Ισραήλ και στις γειτονικές αραβικές χώρες, διατείνονται οι αγροτικές οργανώσεις και επιχειρηματίες του κλάδου, θεωρώντας ότι δεν υπάρχει εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης της περίσσειας ζώων στις κτηνοτροφικές μονάδες. Στα χέρια της κυβέρνησης, βρίσκεται ήδη εισηγητική έκθεση με την υπογραφή του σφαγείου Cypra, που θέτει εκ νέου επιτακτικό αίτημα για εξαγωγές στο Ισραήλ και γειτονικές αραβικές χώρες.
Κοσέρ πάση θυσία
Στο πολυσέλιδο έγγραφο που συνέταξε ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, Γιώργος Γεωργίου, επιχειρείται στοιχειοθέτηση όλων των υφιστάμενων δεδομένων, με κοστολογήσεις και επεξηγήσεις για τα σημερινά δεδομένα και διατυπώνεται η θέση ότι κάθε εβδομάδα καθυστέρησης των εξαγωγών δημιουργεί 7% πλεόνασμα στις κτηνοτροφικές μονάδες, η οποία δεν δύναται να αντιμετωπιστεί με αποθεματοποίηση, λόγω των υψηλών ψυκτικών τελών, που θα έχουν ως αποτέλεσμα τεράστια έξοδα καταστροφής για το κράτος. Συγκεκριμένα, καταγράφεται εκτίμηση ότι, το καλοκαίρι του 2021 θα πρέπει να καταστραφούν 3,100 τόνοι αδιάθετου κρέατος. Σημειώνεται δε ότι, κατά τη φετινή περίοδο του Πάσχα οδηγήθηκαν στα σφαγεία 6 χιλιάδες λιγότερα αμνοερίφια σε σύγκριση με το 2019, ενώ παρέμειναν επιπλέον αδιάθετα 3 – 4 χιλιάδες ζώα που θα πωλούνταν ζωντανά στα κατεχόμενα.
Προβάλλεται, μάλιστα, ο ισχυρισμός ότι τόσο στις εγκαταστάσεις του εν λόγω σφαγείου, όσο και στο κυβερνητικό σφαγείο της Κοφίνου χρησιμοποιήθηκε ήδη, το 2010, η μέθοδος Κοσέρ για ικανοποίηση εσωτερικών αναγκών της εβραϊκής κοινότητας. Πληροφορίες κάνουν λόγο για περίπου 300 αμνοερίφια και ανάλογο αριθμό βοοειδών στο ιδιωτικό σφαγείο Cypra και το κυβερνητικό σφαγείο της Κοφίνου το 2010 αντίστοιχα και μικρό αριθμό αμνοεριφίων στο κοινοτικό σφαγείο Αγίων Τριμιθιάς εν έτει 2013.
«Μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, σφάχτηκαν επίσημα τρεις φορές ζώα με Κοσέρ», αναφέρει στην έκθεσή του ο κ. Γεωργίου, επεξηγώντας ότι αυτό έγινε με επίβλεψη από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Εισηγείται, τέλος, όπως προχωρήσει πάραυτα η τροποποίηση της νομοθεσίας, καθότι δύσκολα θα βρεθεί αγορά που θα απορροφήσει τον υπερπληθυσμό, ενώ ζητά όπως ξεκαθαρίσει παράλληλα το ζήτημα εξαγωγών χοιρινού στην Κίνα. Δέον να σημειωθεί ότι επιχειρηματικοί κύκλοι διαμηνύουν ότι, Συρία, Ιορδανία και Παλαιστίνη αποτελούν δόκιμες νέες αγορές και για το μουσουλμανικό Χαλάλ.
Ψάχνουν… τεκμήρια
«Εάν όντως το 2010 έγινε σφαγή Κοσέρ στην Κύπρο, στο κυβερνητικό σφαγείο της Κοφίνου και σε ιδιωτικό σφαγείο, βάσει κανονισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, τότε γιατί όλη αυτή η κατάσταση που επικρατεί σήμερα;», αναφέρει ο γενικός γραμματέας της ΕΚΑ, Πανίκος Χάμπας. «Αν πράγματι ευσταθούν οι πληροφορίες μας και το 2010 έγινε σφαγή Κοσέρ, έστω για τους μόνιμους κάτοικους, Εβραίους και Μουσουλμάνους, στην Κύπρο και αν πράγματι το επιτρέπει ο Κανονισμός και αν πράγματι έγινε νόμιμα, τότε δημιουργείται μεγάλο πολιτικό ζήτημα ημιμάθειας που πρέπει να προβληματίσει το πολιτικό σύστημα της Κύπρου», δηλώνει ο εκπρόσωπος της ΕΚΑ, εκ μέρους της οποίας τέθηκε αίτημα για Κοσέρ/Χαλάλ από το 2019. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε δημόσιες δηλώσεις του, ο γενικός γραμματέας του Παναγροτικού, Τάσος Γιαπάνης, χαρακτήρισε τις λατρευτικού τύπου σφαγές, «πάγιο αίτημα» των αγροτικών οργανώσεων.
Κατά την περίοδο του Πάσχα παρέμειναν επιπλέον αδιάθετα 3 – 4 χιλιάδες ζώα που θα πωλούνταν ζωντανά στα κατεχόμενα
Το θέμα, πάντως, τυγχάνει διερεύνησης από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, αλλά στο παρόν στάδιο και με βάση τα τηρηθέντα αρχεία, οι ισχυρισμοί ότι σφαγές λατρευτικού τύπου έλαβαν χώρα στα κυπριακά σφαγεία κατόπιν έγκρισης και ακολουθώντας ενδεδειγμένες διαδικασίες βάσει σχετικών Κανονισμών, δεν στοιχειοθετούνται επισήμως. Όπερ σημαίνει ότι οι ισχυρισμοί τίθενται υπό αμφισβήτηση.
Παράλληλα, με δεδομένες τις σφοδρές αντιδράσεις που προκάλεσε η απόσυρση του νομοσχεδίου από τον Κώστα Καδή, στο πλαίσιο διαβούλευσης της Επιτροπής Γεωργίας την περασμένη Παρασκευή, αλλά και την πεποίθηση μερίδας βουλευτών και αγροτικών οργανώσεων ότι τα αντισταθμιστικά μέτρα που μπήκαν στο τραπέζι δεν αποτελούν λύση, το κεφάλαιο του εβραϊκού Κοσέρ και του μουσουλμανικού Χαλάλ παραμένει ανοικτό.
«Κοροϊδία και εμπαιγμός»
Άνθρακας ο θησαυρός, δηλώνει ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πάμπος Πιττοκοπίτης, σχολιάζοντας τα νέα μέτρα στήριξης που εισηγήθηκε το υπουργείο Γεωργίας, ενώ χαρακτηρίζει «κοροϊδία και εμπαιγμό των κτηνοτρόφων» την απόσυρση του νομοσχεδίου. Υπενθυμίζεται ότι το νομοσχέδιο που τροποιεί τον Περί Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων Νόμο, προωθήθηκε στη Βουλή στις 8 Απριλίου υπό τη μορφή του κατεπείγοντος. Στην Ολομέλεια της 15ης Απριλίου, δόθηκε αναβολή με τη σύμφωνο γνώμη ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, Οικολόγων και ΕΛΑΜ. Εν συνεχεία, η ενημέρωση που έλαβε το αρμόδιο υπουργείο όσον αφορά στη διαδικασία που χρειάζεται για να πραγματοποιηθούν οι εξαγωγές στο Ισραήλ δημιούργησε προβληματισμό κατά πόσον το μέτρο θα μπορούσε να τελεσφορήσει. Επιπλέον, οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες ότι η σχετική τροποποίση ενδεχομένως να επέφερε τον κίνδυνο επιβολής κυρώσεων, αλλά και οι κατευθυντήριες γραμμές του Επιτρόπου Γεωργίας για στήριξη του αγροτικού τομέα μέσα από ανακατανομές κονδυλίων, συντέλεσαν στην απόφαση απόσυρσης του νομοσχεδίου, με στόχο την καλύτερη μελέτη.
«Όταν έφεραν το νομοσχέδιο με την αιτιολογική έκθεση, υποτίθεται ότι προηγηθεί οι διαβουλεύσεις και ότι το μέτρο ήταν υπέρ των κτηνοτρόφων -αυτά μας είχε πει ο υπουργός όταν το έφερε κατεπειγόντος στη Βουλή για να το ψηφίσουμε», συνεχίζει ο κ. Πιττοκοπίτης. «Βρέθηκε ένας τρόπος για να ζήσουν οι κτηνοτρόφοι κι ερχόμαστε και κλείνουμε την πόρτα για τα τερτίπια κάποιων;», διερωτάται. Όσο για τις εξηγήσεις που δόθηκαν από τον υπουργό, ο κ. Πιττοκοπίτης τις χαρακτηρίζει «προφάσεις εν αμαρτίαις, για να δικαιολογήσουν την αλλοπρόσαλλη πολιτική τους απέναντι στους κτηνοτρόφους και στους γεωργούς».
Επιπλέον, ξεκαθαρίζει ότι ως ΔΗΚΟ «θα πιέσουμε και θα ασκήσουμε την επιρροή μας για να στηριχθεί όσο το δυνατόν αυτή η τάξη των ανθρώπων». Από την άλλη, προσθέτει, «αντιλαμβάνεστε και ποια είναι τα οικονομικά του κράτους σήμερα και ποια θα είναι αύριο αυτά τα δεδομένα». Εξ ου και η αγανάκτηση, δηλώνει, γιατί «ενώ υπήρχε μια δίοδος, ένα παράθυρο να εξαχθούν αυτά τα κρέατα και να φέρουμε συνάλλαγμα από το εξωτερικό, το κλείσαμε και τώρα θα ψαχνόμαστε να βρούμε ψίχουλα δεξιά κι αριστερά και αν βρούμε για να καλύψουμε». Ούτε η αιτιολόγηση για μακροχρόνια διαδικασία που δεν θα είχε άμεσα οφέλη για τον κλάδο έπεισε το ΔΗΚΟ. «Δεν δεχόμαστε το επιχείρημα ξεκαθαρίζει ο βουλευτής. «Το νομοσχέδιο έπρεπε να προχωρήσει και να εγκριθεί ως είχε και να ξεκινήσουν οι όποιες διαδικασίες που εκ των υστέρων μας έχουν πει ότι έχουν προκύψει -δεν μας τα είπαν από την αρχή- και τα όποια προβλήματα παρουσιάζονταν να τύγχαναν αντιμετώπισης στην πορεία», προσθέτει και αποκαλύπτει ότι «υπάρχουν αυτή τη στιγμή κτηνοτρόφοι που μόλις γεννηθούν τα πετάνε σε λάκκους» και διερωτάται εάν «αυτά θέλει η κυβέρνηση».
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του κεντρώου κόμματος. «Πώς γίνεται ένα κατεπείγον και τόσο σημαντικό νομοσχέδιο για το οποίο μπήκαμε σε τόσο μεγάλη συζήτηση, να αποσύρεται ελαφρά την καρδία και χωρίς συγκεκριμένες προτάσεις επίλυσης του προβλήματος;» ερωτά ο κ. Πανίκος Λεωνίδου. Ξεκαθαρίζει ότι σκοπός του ΔΗΚΟ δεν ήταν ούτε η παραβίαση αρχών της ΕΕ ούτε να θιχτούν ευαισθησίες. «Έχουμε κι εμείς ευαισθησίες» αναφέρει χαρακτηριστικά, αλλά όπως εξηγεί «προκρίθηκε το συμφέρον των κτηνοτρόφων και επιμένουμε ότι εκείνο έχει τη μεγαλύτερη σημασία». Όφειλαν, καταλήγει, «να είναι πιο σοβαροί και πιο προσεκτικοί».
Στο… εκτελεστικό ο Καδής
Εξίσου έντονες υπήρξαν και φωνές εντός Πινδάρου, όπου καλά πληροφορημένη πηγή αναφέρει ότι «αισθάνονται θιγμένοι από τη συμπεριφορά του υπουργού», καθότι δεν είχαν ενημερωθεί για τις προθέσεις του πριν τη διαβούλευση της Επιτροπής Γεωργίας. Το θέμα συζητήθηκε σε συνεδρία της κοινοβουλευτικής ομάδας που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, ενώ ζητήθηκε από μερίδα βουλευτών όπως περιληφθεί και στην ατζέντα της επόμενης συνεδρίασης του Εκτελεστικού Γραφείου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι συμφωνήθηκε τελικά όπως κληθεί ο υπουργός Γεωργίας να συμμετάσχει σε τηλεδιάσκεψη με τους βουλευτές του κόμματος τις επόμενες ημέρες, για περαιτέρω συζήτηση και διευκρινίσεις για την επίμαχη απόσυρση.
Σε επιστολή του εμπορικού ακολούθου γίνεται αναφορά στους περιορισμούς που επιβάλλει η Αρχιραβινεία
«Δεν είχαμε ενημερωθεί και ούτε συμμετείχαμε σε οποιαδήποτε διαβούλευση για να θέσουμε την άποψή μας στον υπουργό Γεωργίας σε σχέση με την πρόθεσή του να αποσύρει το νομοσχέδιο που τροποποιεί τον Περί Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων Νόμο», δηλώνει ο βουλευτής και αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ, Ευθύμιος Δίπλαρος. «Στόχος του ΔΗΣΥ είναι η στήριξη αυτές τις δύσκολες μέρες που διανύουμε όλων των παραγωγικών ομάδων του πληθυσμού μας, σε μια προσπάθεια να μην μειωθούν τα εισοδήματά τους και να κινδυνεύσουν θέσεις εργασίας», ενώ διατυπώνει τη θέση ότι «το υπουργείο κινείται προς την ορθή κατεύθυνση όσον αφορά στα αντισταθμιστικά μέτρα που στόχο έχουν την άμεση ενίσχυση των αγροτών μας, αλλά και όλων των παραγωγών και κτηνοτρόφων.
«Το Κοσέρ θα ήταν το τέλος μας»
Στην αντίπερα όχθη, καταγράφονται οι σοβαρές ενστάσεις κτηνοτρόφων, ενώ γίνεται λόγος για «εμπλεκόμενα συμφέροντα» και έλλειψη κατοχύρωσης των συμφερόντων των Κύπριων αιγοπροβατοτρόφων. Συγκεκριμένα, κληθείς να σχολιάσει την απόσυρση του νομοσχεδίου, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Κτηνοτρόφων Πάφου, Ευαγόρας Χρυσάνθου, αναφέρει ότι «αν ψηφιζόταν, δεν θα επωφελούνταν οι κτηνοτρόφοι από την πρώτη ημέρα».
Επιπρόσθετα, δηλώνει ότι «θα έφερναν από Ελλάδα ζωντανά βοοειδή και αμνοερίφια, που είναι πιο φθηνά, θα έσφαζαν στην Κύπρο και αυτό θα ήταν η καταστροφή της κυπριακής κτηνοτροφίας». Υπογραμμίζοντας ότι οι Κύπριοι επαγγελματίες του κλάδου έχουν τα πιο υψηλά κόστα στην ΕΕ, θέτει επίσης ζήτημα ανταγωνιστικής τιμής, με δεδομένο ότι η μέθοδος Κοσέρ επιτρέπεται σήμερα σε 20 κράτη μέλη.
Ο κ. Χρυσάνθου υποστηρίζει επίσης ότι, η εξαγωγή στο Ισραήλ, λόγω των διαφορετικών προδιαγραφών, θα ήταν αδύνατη. «Ούτε ζωντανά, ούτε σφαγμένα θα μπορούσαμε να εξάξουμε», επισημαίνει και επαναλαμβάνει ότι η τροποποίηση της νομοθεσίας «θα ήταν δώρο άδωρο για τους κτηνοτρόφους», εφόσον δεν στοιχειοθετείται, κατά τον ίδιο, ότι υπήρχε ενδιαφέρον από το Ισραήλ για εισαγωγές κυπριακού κοσέρ. «Προκαλώ τον οποιοδήποτε να τεκμηριώσει δημοσίως αν η κυβέρνηση του Ισραήλ θα παραλάμβανε έστω και ένα αρνί», λέει χαρακτηριστικά.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το dejure, σε ενημερωτική επιστολή του εμπορικού ακόλουθου της ΚΔ στο Ισραήλ προς το υπουργείο Γεωργίας, γίνεται ρητή αναφορά στους περιορισμούς που επιβάλλει η Αρχιραβινεία της χώρας, αλλά και στο υψηλό κόστος εξασφάλισης πιστοποίησης Κοσέρ εκτός συνόρων του Ισραήλ, που έχουν χαρακτηριστεί πολλάκις ως εμπόδια στην εμπορική βιωσιμότητα, από διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ.
Νομικές «παγίδες» και
ευρωπαϊκές… καμπάνες
Πέραν τούτων, η συμβατότητα της τροποποίησης με το ενωσιακό δίκαιο, οι πρόνοιες της Σύμβασης του Άαρχους, αλλά και η ενδεχόμενη αντισυνταγματικότητα λόγω της διαδικασίας που ακολουθήθηκε, συνέθεσαν το κάδρο των νομικής φύσης ενστάσεων που τέθηκαν προ και μετά απόσυρσης. Σε πληροφορίες από τις Βρυξέλλες ότι «μπορεί ο (σ.σ. ευρωπαϊκός) κανονισμός να επιτρέπει τη σφαγή ζώων με αυτόν τον τρόπο, αλλά μόνο για να ικανοποιήσει τις λατρευτικές ανάγκες των κατοίκων των κρατών μελών» και το ενδεχόμενο «επιβολής κυρώσεων στην Κύπρο, οι οποίες θα ήταν πολύ μεγαλύτερες από όποιο οικονομικό όφελος θα προέκυπτε», αναφέρθηκε σε δηλώσεις του ο υπουργός Γεωργίας.
Υπενθυμίζεται ότι βάσει της αιτιολογικής έκθεσης της Νομικής Υπηρεσίας, στόχος του αποσυρθέντος τροποποιητικού νομοσχεδίου ήταν «να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές συνέπειες που δημιουργεί το πρόβλημα περίσσειας ζώων που παρουσιάζεται σήμερα στις κτηνοτροφικές μονάδες, ένεκα της μειωμένης ζήτησης που προκύπτει από την εφαρμογή των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού». Να σημειωθεί ότι προβληματισμοί για τη συμβατότητα της τροποποίησης με τον ευρωπαϊκό κανονισμό και κατά πόσον, με βάση την τεκμηρίωση του νομοσχεδίου, συνάδει με τους λόγους για τους οποίους επιτρέπεται η παρέκκλιση σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1099/2009, απασχόλησαν έντονα και την κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ.
