Δίκη-εξπρές για τους Ανεξάρτητους, ενόψει δημοτικών εκλογών
Πριν τις δημοτικές εκλογές αναμένεται να ολοκληρωθεί η εκδίκαση της προσφυγής που καταχώρισαν οι «Ανεξάρτητοι – Συμμαχία Ανατροπής», ζητώντας ακύρωση της διαγραφής τους από το μητρώο πολιτικών κομμάτων.
Γράφει: Νάταλι Μιχαηλίδου
Διττό το αίτημα του νεοσυσταθέντος κόμματος, που διαγράφηκε στο παρά πέντε των βουλευτικών εκλογών από το μητρώο πολιτικών κομμάτων και, ως εκ τούτου, δεν προχώρησε στην υποβολή υποψηφιοτήτων. Αφενός, οι «Ανεξάρτητοι – Συμμαχία Ανατροπής» ζητούν αναβολή των εκλογών για ένα μήνα μέσω γραπτού αιτήματος προς τον υπουργό Εσωτερικών. Αφετέρου, αιτούνται μέσω προσφυγής που ασκούν ενώπιον Διοικητικού Δικαστηρίου την ακύρωση της διαγραφής τους, υποστηρίζοντας ότι είναι άκυρη και παράνομη.
Εν αναμονή αποφάσεων
Επαναπροκήρυξη των βουλευτικών εκλογών και διατήρηση της επωνυμίας με την οποία ενεγράφησαν στο μητρώο πολιτικών κομμάτων διεκδικούν τα μέλη του νεοσύστατου σχηματισμού, που βρέθηκε στο… μάτι του κυκλώνα κατόπιν σχετικής γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα. Ειδικότερα, οι «Ανεξάρτητοι – Συμμαχία Ανατροπής» με επιστολή που απηύθυναν στην Υπηρεσία Εκλογών στις 12 Μαΐου ζήτησαν να διαβιβαστεί στον υπουργό Εσωτερικών το αίτημά τους όπως «επαναπροκηρυχθούν οι επόμενες βουλευτικές εκλογές 2021, δίδοντας χρονικό περιθώριο ενός μηνός», ώστε να μπορεί να διασφαλιστεί συμμετοχή τους στις εν λόγω εκλογές «ισότιμα και δίκαια σε σχέση με τα υπόλοιπα κόμματα». Μέχρι στιγμής, δεν έχει δοθεί καμία απάντηση.
Περαιτέρω, εκκρεμεί ενώπιον Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγή του κόμματος, που προσβάλλει την απόφαση του Εφόρου Τήρησης Μητρώου Πολιτικών Κομμάτων, με την οποία ανακλήθηκε στις 4 Μαΐου η εγγραφή τους ως κόμμα. Σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο της προσφυγής καταχωρίστηκε παράλληλα μονομερής αίτηση για εξασφάλιση προσωρινού διατάγματος αναστολής εκτέλεσης της απόφασης του Εφόρου Τήρησης Μητρώου Πολιτικών Κομμάτων. Το διάταγμα, που εκδόθηκε την περασμένη βδομάδα (11 Μαΐου) επί τη βάσει ισχυρισμού συμμετοχής του κόμματος στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, κατέστη αυτόματα άκυρο κατόπιν απόσυρσης του αιτητικού από τους Ανεξάρτητους στις 14 Μαΐου, εφόσον λόγω μη υποβολής υποψηφιότητας ήταν πλέον άνευ αντικειμένου.
«Αυτόδηλα έκδηλη παρανομία»
Η συγκεκριμένη επωνυμία, πάντως, δεν ήταν η πρώτη επιλογή των αιτητών. Σύμφωνα με πληροφορίες, στις 17 Ιανουαρίου ο εκπρόσωπος του κόμματος, Ιωάννης Διάκος, υπέβαλε στο υπουργείο Εσωτερικών αίτηση εγγραφής πολιτικού κόμματος προτείνοντας τα ονόματα «Κράτος Δικαίου», «Συμμαχία Ανατροπής για την Αποκατάσταση Κράτους Δικαίου» και «Συμμαχία Ανατροπής – Κράτος Δικαίου». Καθότι περιείχαν τη φράση «κράτος δικαίου», κανένα από τα τρία ονόματα δεν έγινε αποδεκτό και τέθηκε η εισήγηση για την επωνυμία «Ανεξάρτητοι – Συμμαχία Ανατροπής» με την οποία και ενεγράφη το νέο πολιτικό κόμμα στις 10 Φεβρουαρίου. Δύο μέρες μετά, υπό την επωνυμία που συμφωνήθηκε, η εγγραφή δημοσιεύτηκε στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας ως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία.
Στην πιθανότητα πρόκλησης σύγχυσης στον μέσο συνετό πολίτη αποδόθηκε η ανάκληση της εγγραφής του κόμματος Ανεξάρτητοι – Συμμαχία Ανατροπής
Εντούτοις, περί τα μέσα Απριλίου και αφού μεσολάβησε η υποβολή αίτησης εγγραφής πολιτικού κόμματος από την Άννα Θεολόγου, ο Γενικός Διευθυντής του αρμόδιου υπουργείου και, ταυτόχρονα, Έφορος Τήρησης Μητρώου πολιτικών κομμάτων, προέβη σε… δεύτερες σκέψεις. Έχοντας λάβει απάντηση από τον Γενικό Εισαγγελέα σε ερώτημα που ο ίδιος υπέβαλε αναφορικά με τη συμπερίληψη της λέξης «ανεξάρτητοι» σε επωνυμία κόμματος, εισηγήθηκε την υποβολή αιτήματος για τροποποίηση του ονόματος, προς αποφυγή του ενδεχομένου ανάκλησης της απόφασης εγγραφής.
Σημειώνεται ότι στη βάση της πρώτης γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα, η χρήση της λέξης «ανεξάρτητοι» στην επωνυμία ενός πολιτικού κόμματος, δεν συνάδει με την κείμενη νομοθεσία και τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα δημοκρατικά κράτη. Εν τέλει, στις 4 Μαΐου, ο Έφορος κοινοποίησε στα μέλη του κόμματος την απόφαση διαγραφής τους από το μητρώο, που σύμφωνα με τους ίδιους στηρίχθηκε σε αλλότρια ή λανθασμένα κριτήρια, αντιβαίνει στην ισχύουσα νομοθεσία και τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και Οδηγίες, ενώ αποτελεί αυτόδηλα έκδηλη παρανομία.
Υπενθυμίζεται ότι η ίδια γνωμάτευση οδήγησε και στο… διαζύγιο της κ. Θεολόγου από το Κίνημα Ενωμένων Κύπριων Κυνηγών, ενώ εξ αφορμής της, οι προσεχείς βουλευτικές θα είναι η πρώτη εκλογική αναμέτρηση από το 1991 που το κόμμα της Εζεκία Παπαϊωάννου δεν θα κατέλθει με την πλήρη ονομασία ΑΚΕΛ Αριστερά Νέες Δυνάμεις.
Κληθείς να σχολιάσει την αιτιολογία που δόθηκε για διαγραφή του κόμματος, ο κ. Διάκος υποστήριξε ότι πρόκειται για «πολιτικά παιχνίδια που στόχο έχουν να εξαφανίσουν την έννοια των ανεξάρτητων», ενώ πρόσθεσε ότι «τα παραδοσιακά κόμματα απέτυχαν προς τον ρόλο τους και κατάντησαν… καρκινώματα της κοινωνίας». Επί τάπητος θέτει και το ζήτημα του εκλογικού νόμου, υποστηρίζοντας ότι «χρειάζεται να βρεθούν νέες λύσεις, ώστε να αναγεννηθεί η Δημοκρατία στην Κύπρο». Ειδικότερα, αναφέρει ότι πρέπει «είτε να αλλάξει ο εκλογικός νόμος, που είναι άδικος και μη αντιπροσωπευτικός για την κοινωνία των απλών πολιτών, είτε κόμματα σαν το δικό μας να αγκαλιάσουν και να οργανώσουν ανεξάρτητες φωνές». Υπογραμμίζει μάλιστα ότι «αυτό το δικαίωμα μας το στέρησαν, γιατί θέλουν παλαιολιθικά κόμματα, με νοοτροπίες που συντηρούνται από το σύστημα τα τελευταία 50 χρόνια, παρότι είναι αυτά που οδήγησαν τον τόπο στην καταστροφή και την αδικία».
Προς αποφυγή… σύγχυσης
Στην πιθανότητα πρόκλησης σύγχυσης στον μέσο συνετό πολίτη και «μοναδικό γνώμονα τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος», αποδόθηκε η… κατόπιν εορτής απόφαση ανάκλησης εγγραφής του κόμματος. Προβλήθηκε, μάλιστα, ο ισχυρισμός ότι, ο κίνδυνος σύγχυσης δεν θα πρέπει να εξετάζεται αποκλειστικώς κατά τη στιγμή ψηφοφορίας, όπου οι ανεξάρτητοι υποψήφιοι σημειώνονται στο τέλος του ψηφοδελτίου ως «μεμονωμένοι», αλλά ευρέως, στον αντίκτυπο που έχει η ονομασία στον μέσο πολίτη, «εφόσον ενδεχομένως να μην αντιληφθεί τη διαφοροποίηση του ανεξάρτητου υποψήφιου βουλευτή από τον υποψήφιο βουλευτή, που κατέρχεται στις εκλογές με το κόμμα που περιέχει στην ονομασία του τη λέξη ‘Ανεξάρτητοι’».
Βάσει αυτού του σκεπτικού και καθοδηγούμενος από τη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, ο Έφορος σημειώνει σε επιστολή του προς τους επηρεαζόμενους ότι δεν αποδέχθηκε αιτήσεις για εγγραφή άλλων πολιτικών κομμάτων «που να περιέχουν στην ονομασία τους τη λέξη ‘ανεξάρτητος’ ή παράγωγά του ή που να παραπέμπουν, έστω και με έμμεσο τρόπο στην εν λόγω λέξη». Επιπλέον, υποδεικνύει ότι ο περί Εκλογής Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων Νόμος διαχωρίζει σαφώς τους ανεξάρτητους υποψήφιους από τα πολιτικά κόμματα. Χαρακτηρίζει δε την ανάκληση της πράξης εγγραφής ως το μόνο «πρόσφορο μέτρο» που είχε στη διάθεσή του, καθότι τα μέλη του νεοσύστατου κόμματος αρνήθηκαν να προβούν σε αίτηση τροποποίησης της ονομασίας.
Για το ζήτημα, πάντως, θα αποφανθεί σε χρόνο προγενέστερο των δημοτικών εκλογών το Διοικητικό Δικαστήριο, που έχει ήδη δώσει οδηγίες στις δύο πλευρές για ταχεία εκδίκαση της προσφυγής.