Σε ρυθμούς… πανδημίας η λειτουργία των Δικαστηρίων

Αναστολή εκδίκασης πλείστων εκ των υποθέσεων που βρίσκονται ενώπιον Δικαστηρίου, αποφάσισε η Ολομέλεια του Ανωτάτου, με στόχο την παρεμπόδιση εξάπλωσης του κορωνοϊού. Οι αναθεωρημένες οδηγίες ανακοινώθηκαν μετά από έκτακτη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε, στην παρουσία του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, του Γενικού Εισαγγελέα και του Προέδρου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

Αυστηροί περιορισμοί στη λειτουργία των Δικαστηρίων θα ισχύουν μέχρι το τέλος Απριλίου, βάσει απόφασης που έλαβε το Ανώτατο Δικαστήριο με γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας. Μετά τα δρακόντεια μέτρα που αποφάσισε η κυβέρνηση, αλλά και τις έντονες αντιδράσεις του δικηγορικού κόσμου στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Ανώτατο την περασμένη βδομάδα, πραγματοποιήθηκε το πρωί της Δευτέρας (16.03) σύσκεψη όλων των εμπλεκομένων όπου ομόφωνα συμφωνήθηκε ότι:

1. Η Δικαιοσύνη πρέπει και θα συνεχίσει να λειτουργεί ως μία από τις συντεταγμένες εξουσίες της Πολιτείας και ως σημαντικός πυλώνας κράτους δικαίου.

2. Οι περιορισμοί που ανακοινώθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο για την παρεμπόδιση της εξάπλωσης του ιού και για προστασία της δημόσιας υγείας, αναπόφευκτα επηρεάζουν τη λειτουργία των Δικαστηρίων και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να περιοριστεί η συγκέντρωση ατόμων στα Δικαστήρια και η εκδίκαση των πλείστων υποθέσεων εξαιρουμένων των επειγουσών υποθέσεων προς προστασία της δημόσιας υγείας.

Εν συνεχεία, ασκώντας τις δικές της εξουσίες, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποφάσισε όπως ανασταλεί προσωρινά η εκδίκαση ή η περαιτέρω προώθηση όλων των υποθέσεων σε όλα τα Δικαστήρια, κάθε βαθμίδας και δικαιοδοσίας, από τις 16.3.2020 μέχρι και 30.4.2020, πλην των ακολούθων εξαιρέσεων:

Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές υποθέσεις θα εκδικάζονται:

(i) αιτήσεις για ενδιάμεσα διατάγματα σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις. Το κατεπείγον της εκδίκασης κρίνεται από τον αρμόδιο Δικαστή, από τον οποίο και λαμβάνεται σχετική άδεια.
(ii) εφέσεις που αφορούν διαδικασίες πλειστηριασμού ακινήτων δυνάμει του Μέρους VIA του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου του 1965, όπως έχει τροποποιηθεί.
(iii) αιτήσεις για έκδοση ενταλμάτων Habeas Corpus,
(iv) διαδικασίες εκδόσεως φυγοδίκων ή εκζητουμένων προσώπων,
(v) προνομιακά εντάλματα επείγουσας φύσεως, κατά την κρίση του Δικαστηρίου,
(vi) διαδικασίες που αφορούν πολιτικό άσυλο επειγούσης φύσεως κατά την κρίση του Δικαστηρίου, και
(vii) εφέσεις, επείγουσας μορφής, κατά την κρίση του Δικαστηρίου.

Σε ό,τι αφορά τις ποινικές υποθέσεις θα εκδικάζονται:

(i) υποθέσεις όπου οι κατηγορούμενοι τελούν υπό κράτηση,
(ii) υποθέσεις όπου ζητείται η κράτηση υπόπτων ή κατηγορουμένων, περιλαμβανομένων προσωποκρατήσεων.
(iii) υποθέσεις που αφορούν τον περί Λοιμοκαθάρσεως Νόμο και τα σχετικά Διατάγματα τα οποία έχουν εκδοθεί από τον Υπουργό Υγείας.
(iv) υποθέσεις επείγουσας μορφής κατά την κρίση του Δικαστηρίου και
(v) εφέσεις όπου διάδικος εκτίει ποινή φυλάκισης ή τελεί υπό κράτηση ή οποιαδήποτε έφεση κριθεί ως εξαιρετικά επείγουσα από το Δικαστήριο.

Εξαιρούνται επίσης από την αναστολή εκδίκασης οι κατεπείγουσες διαδικασίες που αφορούν στην αναζήτηση διατάγματος ψυχιατρικής νοσηλείας, νομικής αρωγής που αφορούν τα πιο πάνω, στην αναζήτηση οποιωνδήποτε διαταγμάτων επείγουσας μορφής δυνάμει ειδικών νομοθετημάτων όπως για παράδειγμα διατάγματα απομάκρυνσης ή άλλα διατάγματα που αφορούν τον περί Βίας στην Οικογένεια Νόμο κτλ. Νοείται ότι η καταχώρηση και εκδίκαση τέτοιων διαταγμάτων τελεί υπό την κρίση του κατεπείγοντος από το αρμόδιο Δικαστήριο.

Εξαιρείται επίσης η έκδοση αποφάσεων σε όλες τις βαθμίδες και διαδικασίες.

Επιπλέον, τα  πρωτοκολλητεία θα δέχονται καταχωρήσεις ως εξής:

(i) Αγωγών, προσφυγών, γενικών αιτήσεων ή άλλων διαδικασιών, οι οποίες συνοδεύονται με αιτήσεις για έκδοση ενδιαμέσων διαταγμάτων επειγούσης φύσεως. Το κατεπείγον της καταχώρησης κρίνεται από το αρμόδιο Δικαστήριο.
(ii) Εφέσεων αναφορικά με διαδικασίες πλειστηριασμού ακινήτων δυνάμει του μέρους VIA του νόμου ως ανωτέρω.
(iii) Εφέσεων και προνομιακών ενταλμάτων επείγουσας μορφής, κατά την κρίση του Δικαστηρίου.
(iv) Αιτήσεων σε αναφορά με εκδόσεις φυγοδίκων – εκζητουμένων.
(v) Ποινικών υποθέσεων όπου σκοπείται να ζητηθεί κράτηση των κατηγορουμένων.
(vi) Ποινικών υποθέσεων κατ΄ εφαρμογή του περί Λοιμοκαθάρσεως Νόμου και των σχετικών Διαταγμάτων τα οποία έχουν εκδοθεί από τον Υπουργό Υγείας.
(vii) Ποινικών υποθέσεων για τις οποίες ζητείται ειδικά η καταχώρηση από τον Έντιμο Γενικό Εισαγγελέα ως επειγούσης μορφής.

Θα γίνεται δεκτή επίσης η καταχώρηση αιτήσεων νομικής αρωγής σε σχέση και σε αναφορά με τις πιο πάνω εξαιρέσεις.

Θα γίνεται δεκτή επίσης η καταχώρηση αιτήσεων σε αναφορά με διαδικασίες ψυχιατρικής νοσηλείας ή προς έκδοση διαταγμάτων επειγούσης φύσεως με βάση οποιοδήποτε νομοθέτημα ως ανωτέρω.

Θα γίνεται δεκτή επίσης η καταχώρηση οποιωνδήποτε υποθέσεων, σε σχέση με τις οποίες προβλέπεται εκ του Συντάγματος ή του Νόμου προθεσμία και/ή παραγραφή.

Θα γίνεται δεκτή περαιτέρω η επαγωγή όρκων σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, κατά την κρίση του αρμόδιου Πρωτοκολλητή.

Πέραν τούτων, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Ανωτάτου, αναστέλλονται μέχρι και 30.4.2020 οι προθεσμίες που προβλέπονται από τους Θεσμούς και οι καθορισθείσες δικαστικά προθεσμίες για τη διενέργεια δικαστικών πράξεων, ενώ ζητήματα λειτουργίας των Δικαστηρίων που προκύπτουν από την εφαρμογή των παρόντων μέτρων ρυθμίζονται με αποφάσεις του Διοικητικού Προέδρου κάθε Δικαστηρίου.

Σημειώνεται ότι, το Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να  διαφοροποιήσει τις πιο πάνω οδηγίες ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες.